Johannes Hoornbeeck (1617-1666) was een theoloog van formaat. Nadat hij een paar jaar de Nederlandse vluchtelingengemeente in Mülheim bij Keulen had gediend, werd hij hoogleraar in Utrecht en later in Leiden. Hij was een prominent geleerde die veel gepubliceerd heeft. Daarbij valt de grote diversiteit van thema’s op. Hoornbeeck had ook oog voor het innerlijke leven. Een van zijn meest bekende werken is Euthanasia, waarin hij voorbeelden uit het verleden van wel-sterven geeft. Zijn pastorale gaven komen duidelijk naar voren in het boek Geestelijke verlatingen, dat hij samen met zijn collega Voetius schreef. Theologisch gezien was hij een van de vertegenwoordigers van de vroomheidsbeweging die we aanduiden als de Nadere Reformatie. Een concreet programma om de kerk en de samenleving nader, verder te reformeren heeft hij echter niet geschreven. Daarom wordt hij een secundaire vertegenwoordiger van deze beweging genoemd. Dat heeft de bijdrage van Hoornbeeck aan de voortgaande reformatie niet minder gemaakt. Ook voor vandaag is Hoornbeecks werk waardevol.